Waarom Kleurringen?
Met name lepelaars worden in de Nederlandse broedkolonies al meer dan 40 jaar gekleurringd. Het aflezen van de kleurringen wordt door meer dan duizend toegewijde vrijwilligers gedaan. Gegevens over deze gekleurringde lepelaars worden opgeslagen in een database, daarin worden door de werkgroep gegevens beheerd van Lepelaars die geringd zijn vanaf 1972. De Nederlandse Werkgroep Lepelaar beheert ook data van in België en in Duitsland geringde Lepelaars en werkt samen met andere ringgroepen binnen Europa en daarbuiten. Daarnaast wordt een deel van de lepelaar-jongen van de ondersoort balsaci in Mauretanië van kleurringen voorzien.
Na een aantal jaren konden we met deze gegevens gaan rekenen. Zo blijkt dat de overleving afhankelijk is van de dichtheid waarin de lepelaars voorkomen. De reden hiervoor is waarschijnlijk competitie om voedsel. De overleving wordt duidelijk minder naarmate de lepelaar-aantallen toenemen. Er is een verschil in overleving tussen adulten en juvenielen. De hoogste sterfte onder juvenielen vindt na het broedseizoen plaats, op hun eerste tocht naar het zuiden. Adulten hebben de hoogste mortaliteit op de terugweg van west Afrika naar Nederland. Inmiddels is aangetoond dat er een verschuiving gaande is van overwinteren in West-Afrika naar Portugal en Spanje.
Soms vraagt men zich af of voortzetting van onderzoek nog nodig is, met bijvoorbeeld het argument “we weten toch alles al”. Ten eerste weten we nog heel veel niet, maar ook zaken die al wel bekend zijn kunnen weer veranderen; zoals de verschuiving van het overwinteringsgebied van Afrika naar Europa, gekoppeld aan een verschil in overlevingskansen. Juist lange termijn kleurring-onderzoek levert onschatbare gegevens op over onder meer (veranderingen in) overleving, leeftijdsopbouw, trek-strategie en habitatkeuze.
Hoe worden lepelaars geringd?
Studio Brandaris maakte twee video’s waarin uitgelegd wordt hoe het ringen van lepelaars in zijn werk gaat.
Het ringen van lepelaars op Griend 2016 - Studio Brandaris
Lepelaars ringen op de Boschplaat, Terschelling - Studio Brandaris
