Ondanks ongerustheid bij de boswachters op Vlieland hebben we nog hoop dat Sinagote terugkomt.

Omrop Fryslan radio

Op 11 mei 2023 zond Omrop Fryslan radio onderstaande stuk uit: “Boswachters op Vlieland ongerust: waar blijft lepelaar Sinagote? De bezorgdheid neemt steeds meer toe bij de boswachters op Vlieland, want waar is Sinagote? Er is nog altijd geen spoor van de 17-jarige vrouwelijke lepelaar die al 5 jaar lang naar het eiland kwam om te broeden. De vogel is ook de hoofdpersoon in een boek over het leven van de lepelaars in Europa, dat onder andere door boswachter Carl Zuhorn is geschreven. Lepelaar Sinagote is genoemd naar Sina, een dorp in Bretagne in Frankrijk waar de vogel altijd in de winter te vinden is. Sinagote werd in 2013 voorzien van een zender. Wetenschappers konden daarmee op afstand uitlezen waar de vogel was geweest. Zo werd haar patroon vastgelegd: in de winter in Frankrijk en in het voorjaar naar het Noorden, langs de Afsluitdijk naar het Lauwersmeer en dan naar Vlieland om te broeden. Ze was altijd een vrouw van de klok.”

Boswachter Carl Zuhorn over lepelaar Sinagote: “Normaal gesproken komt de lepelaar tussen 1 en 15 april aan op Vlieland, maar nu is ze nog niet gezien. Ze is nog niet waargenomen in het Lauwersmeer, waar ze altijd als eerste naartoe trekt en met wat soortgenoten rondlummelt”, vertelt Carl Zuhorn. “Na een paar dagen trekt ze dan wat westelijker en komt ze op Vlieland terecht. Helaas tot op heden niet.” Het zendertje van Sinagote is vorig jaar stukgegaan en daardoor kan ze niet meer worden gevolgd. Elke dag speuren Zuhorn en zijn collega’s over het Wad of ze de vogel zien tussen de andere lepelaars. “De kolonies zijn goed bezet, daar ligt het niet aan. Het is even afwachten, het wordt wel spannend. Ze was altijd een vrouw van de klok.”

Doemscenario

Sinagote was een van de eerste lepelaars met een nieuw type zender waar veel informatie uitkwam over de trektochten. Zuhorn denkt nog niet aan een doemscenario. “Lepelaars hebben nog weleens de gewoonte om een jaartje over te slaan of ergens in een andere kolonie te gaan zitten. Misschien zit ze wel op de Boschplaat (op Terschelling, red.) waar nog niet is gekeken of op Ameland. Hier is ze in ieder geval nog niet”, zegt hij teleurgesteld. Volgens Zuhorn liggen er gevaren op de route van de lepelaar. “Door de lijntjes te volgen, komen we plekken tegen waar elektriciteitsleidingen hangen en windmolenparken gebouwd zijn. Het IJsselmeer heeft tegenwoordig ook een windpark. Daar vliegt ze op 160 meter overheen de laatste jaren en een windmolen is ongeveer 115 meter. Als de wind verkeerd staat, kan ze zo naar beneden worden gezogen.” Aan de leeftijd van Sinagote kan het niet liggen, want er zijn lepelaars van 29 jaar oud, weet Zuhorn. Hij houdt goede hoop dat hij de vogel snel weer zal zien. “In augustus, september staat ze altijd aan de oostkant van het Lauwersmeer op te vetten voor de trek naar Bretagne. Mogelijk dat ze dan ineens weer opduikt.

1 juli 2023 - het vervolg?

Nog steeds is Sinagote niet waargenomen, niet op Vlieland in de kolonie, niet op het wad ten zuiden van Vlieland, nergens anders op de Waddeneilanden en ook niet in Frankrijk. We hebben nog een sprankje hoop dat ze in leven is. Dit jaar is op Schiermonnikoog namelijk lepelaar Lauwers wel teruggekeerd in de kolonie. Hij heeft ook een zender, al sinds 2016. Sindsdien kwam hij ieder jaar naar Schiermonnikoog om te broeden. Behalve in 2022 toen kwam hij niet. Uit de smsjes die hij iedere dag stuurde bleek dat hij in de Marismas del Odiel bij Huelva in zuid Spanje was gebleven. Dat is het gebied waar hij sinds zijn geboorte in 2006 ‘s winters verbleef. In 2022 besloot hij dus niet te gaan broeden en heeft z’n zomer gewoon doorgebracht in Odiel. Hij is in maart van dit jaar toch weer op Schiermonnikoog komen broeden, en met succes. Hij heeft een kuiken grootgebracht. Dus wie weet heeft Sinagote een broedseizoen overgeslagen en zit ze op een plek waar geen waarnemers zijn. Dat zou dan bijvoorbeeld bij de zoutpannen van Guerande kunnen zijn. Daar overwinterde ze de laatste jaren steeds meer, maar in die zoutpannen komt bijna nooit een waarnemer. Dus wie weet duikt ze toch weer op in 2024!